Φάρος Σίγρι, Μεγαλονήσι Λέσβου

Το Μεγαλονήσι είναι νησίδα στα δυτικά της Λέσβου, στο Σίγρι. Είναι περισσότερο γνωστό και ως Νησιώπη, αλλά και ως Μεγανήσι (σπανιότερα) και είναι η μεγαλύτερη σε έκταση νησίδα της Λέσβου. Έχει μακρόστενο σχήμα -σαν καράβι-, με μήκος 2,57 χλμ. Μέγιστο πλάτος έχει 500 μέτρα και ελάχιστο 100 μέτρα. Το βόρειο άκρο της κλείνει τον κόλπο του Σιγρίου, δημιουργώντας ένα μεγάλο φυσικό λιμάνι στο οποίο αγκυροβολούν πλοία που διέρχονται το Αιγαίο και διαπερνούν τον Βόσπορο: “Ούτος είναι ο μόνος λιμήν ον οι ναυτιλόμενοι απαντώσιν από της Άνδρου μέχρις της Τενέδου” (Στράβων). Το έδαφός της είναι ηφαιστιογενές. Καλύπτεται από χαμηλή βλάστηση από φρύγανα – κυρίως αστιβή. Λίγα αρμυρίκια φυτεύτηκαν τη δεκαετία του 1970. Παλιότερα, νοικιάζονταν ως βοσκότοπος, ενώ οι φαροφύλακες που έμεναν στο Φάρο καλλιεργούσαν κηπευτικά.

Στη Νησιώπη υπήρχαν πάντοτε πολλά αγριοκούνελα. Πριν από λίγα χρόνια, μια επιδημία μείωσε επικίνδυνα τον πληθυσμό τους. Η Νησιώπη είναι δημόσιος και επισκέψιμος χώρος. Στα νοτιοανατολικά της νησίδας υπάρχει μια ωραία παραλία, κατάλληλη για μπάνιο. Στη Νησιώπη ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει χερσαία και θαλάσσια τμήματα απολιθωμένων κορμών. Σχεδόν σε όλη την έκταση του νησιού έχουν εντοπισθεί εκατοντάδες απολιθωμένοι κορμοί δένδρων, ιστάμενοι ή κατακείμενοι με εντυπωσιακούς χρωματισμούς. Η μεγάλη συγκέντρωση φυτικών απολιθωμάτων στην Νησιώπη την καθιστά ένα μοναδικό γεώτοπο. Στην δυτική πλευρά του νησιού η δράση των κυμάτων αποκαλύπτει γιγαντιαίους κορμούς κωνοφόρων (προγονικές μορφές Σεκόιας) αλλά και αγγειόσπερμων δένδρων που κείτονται στην ακρογιαλιά.

Στην θαλάσσια περιοχή γύρω από το νησί, ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει δεκάδες απολιθωμένους κορμούς δένδρων που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Την έντονη ρηξιγενή τεκτονική δράση που γνώρισε η περιοχή κατά το πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν μαρτυρούν τα δεκάδες ρήγματα που εμφανίζονται στην επιφάνεια και στις απόκρημνες ακτές του νησιού, ενδεικτικές της πρόσφατης αποκοπής του από την υπόλοιπη Λέσβο.Επίσης πάνω στο νησί υπάρχουν το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, θαυμάσιοι κορμοί απολιθωμένων δένδρων που ξεκινούν από τη στεριά και εκτείνονται στη θάλασσα, και ερείπια βασιλικής. Ένα καραβάκι εκτελεί συχνά δρομολόγια από το Σίγρι στην απέναντι όχθη, οπότε αν το επιτρέψει ο καιρός, μπορείτε εύκολα να τον επισκεφτείτε.

Πάνω στο νησί υπάρχει ο μεγάλος επιβλητικός φάρος που κατασκευάστηκε το 1861 από την Γαλλική εταιρεία Φάρων.Tο ύψος του πύργου του είναι 20 μέτρα , το δε εστιακό του ύψος είναι 55 μέτρα. Eντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1912. Μετά την απελευθέρωση της Λέσβου, παρελήφθη απ’ την Υπηρεσία Φάρων στις 12 Ιανουαρίου του 1916. Τα μηχανήματα που υπήρχαν επισκευάστηκαν και ο Φάρος επανδρώθηκε με φαροφύλακες. Το 1930 παραγγέλθηκαν νέα φωτιστικά μηχανήματα απ’ την αγγλική εταιρεία Chance, τα οποία λειτουργούσαν με λυχνία πετρελαίου διαμέτρου 85mm και το οπτικό, το οποίο περιστρεφόταν με τη βοήθεια χειροκίνητου ωρολογιακού μηχανισμού, αποτελείτο από 16 φακούς.

Το 1931 έγινε γενική επισκευή των κτιριακών εγκαταστάσεων. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Φάρος είχε υποστεί σοβαρές ζημιές. Επισκευάστηκε προσωρινά και το 1957 αποξυλώθηκαν τα φωτιστικά μηχανήματα, τα οποία μεταφέρθηκαν στην Υπηρεσία Φάρων για γενική επισκευή. Από το 1991 ο Φάρος λειτουργεί με τον παλαιό μηχανισμό περιστροφής του οπτικού, το παλαιό οπτικό, εντός του οποίου έχει τοποθετηθεί ηλεκτρική λυχνία. Αναγράφεται στον Ελληνικό Φαροδείκτη με αριθμό ΑΕΦ 7130, είναι τοποθετημένος σε στίγμα 39° 12,8′ Β, 25° 50,0Α, έχει χαρακτηριστικό 7′ φως και 23′ σκότος, δηλαδή περίοδο 30 δευτερόλεπτα.

Βρίσκεται σε ύψος 53 μέτρων απ’ την επιφάνεια της θάλασσας και είναι ορατός από απόσταση 20 ναυτικών μιλίων.