Η θειάμ η Αμυρσούδα κάν’ ψουμί
Αχ μουρέλια μ’ τι έπαθα!!! Που να σας τα λέγου…
Προψές του βράδ’ έφτου που καθούμνταν τσι ιτοίμαζα του φαγί μ’ η γ’ναίκα, ακούγου ξαφνικά πυρουβουλισμοί,,, Τσι μπαμ, τσι μπουμ, τσι ξαναμπάμ,
τσι ξαναμπούμ… Παλαβώθ’κα!!! Χέσ’κα πάνου μ’ απ’ του φόβου μ’. Τι να κάνου η γ’ναίκα βάζου τ’ς τσιρίδις…
Ε αυτό ήνταν ούλου του χουριό μαζέυκι μες του σπίτι μ’ κι όχ’ μόνε αυτό ήρταν τσι γ’ ι αρχές. Τι να σας λέγου τώρα!!! Του χειρότιρου απ’ ούλα όμους δεν ήταν αυτό, ήνταν του μάτ’ τ’ Πουλύδουρα… Τώρα πως βρέθ’ κι έδγιου κανείς ε ξέρ’… Μ’ έβλιπι μ’ ένα ύφους, άστα σι λέγου άστα. Τέλους πάντουν τιλικά ανακαλύψαμι πως τ΄ς πυρουβουλισμοί τ’ς έριχνι ι γιΑρης απ’ τ’ χαρά τ’… Τώρα ποιά χαρά τουν πήρι κανείς δε κατάλαβι, αλλά τέλους πάντουν. Τέλους καλό, που λέν, ούλα καλά. Ας έρθουμι λοιπόν τώρα στα θ’ κά μας, Σήμιρα θα μ’λίξουμι για του ψουμί…. κι ιπιδί παναθεμά σας δεν καταλαβαίνιτι τ’ γλώσσα μ’ θα σας τα πω Ιβρουπαϊκά…
Έχουμε και λέμε, λοιπόν.
Υλικά: 1 μέρος νερό ζεστό, 3 μέρη χωριάτικο αλεύρι (περίπου), αλάτι, προζύμι, ό,τι άλλο θέλουμε για μυρωδιά (π.χ. γλυκάνισο, γαρύφαλλο, τυρί τριμμένο, ελιές κλπ)
Εκτέλεση: Σε μια μεγάλη λεκάνη διαλύουμε το προζύμι στο ζεστό νερό (να μην είναι καυτό). Προσθέτουμε το περισσότερο από το αλεύρι, το αλάτι (και αν θέλουμε μυρωδικά)και αρχίζουμε το ζύμωμα. Ζυμώνουμε καλά και προσθέτουμε όσο αλεύρι χρειαστεί, ώστε η ζύμη να μην κολλάει στα χέρια μας. Προσέχουμε όμως να μη βάλουμε και πολύ αλεύρι, για να μη γίνει το ψωμί μας πολύ σφιχτό. Το αφήνουμε λίγο και ζυμώνουμε για άλλα 10-15′. Σκεπάζουμε τη λεκάνη μας με μια καθαρή πετσέτα και μια κουβέρτα προκείμενου να παραμείνει ζεστό, το χειμώνα οι παλιές νοικοκυρές την αφήναν δίπλα στο τζάκι, στην εποχή μας μπορούμε να τα τοποθετήσουμε σε ελαφρά θερμασμένο φούρνο, προσοχή όμως να μην είναι ακόμα αναμμένος, για 8-12 ώρες, μέχρι να διπλασιαστεί σε μέγεθος.
Εμείς στο χωριό, πλάθουμε τη ζύμη σε καρβέλια και τα βάζουμε στην αλευρωμένη π’νακουτή (πινακωτή = ξύλινη κατασκευή με τρεις ή πέντε στρογγυλές, συνήθως, υποδοχές, για την τοποθέτηση του ψωμιού και τη φύλαξή του μέχρι να φουσκώσει και να είναι έτοιμο για ψήσιμο).
Στη συνέχεια περνάμε στο ψήσιμο σε παραδοσιακό φούρνο που είναι ήδη έτοιμος στην απαιτούμενη θερμοκρασία τοποθετώντας τα ψωμιά με την βοήθεια του φουρνόφκυαρου(μακρύ ξύλινο εργαλείο που με αυτό βάζουν τα ψωμιά στο φούρνο) αφού προηγουμένως τα ψωμιά έχουν χαραχθεί με λεπίδα μπαίνουν στο φούρνο για ψήσιμο που διαρκεί μια ώρα. Στην συνέχεια τα ψωμιά πάλι με την βοήθεια του φουρνόφκυαρου βγαίνουν από τον φούρνο και είναι έτοιμα για κατανάλωση.
